അദ്ധ്യായം 5

                                                                       

                                                 

                                                      സന്യാസയോഗം 

അഥ പഞ്ചമോഽധ്യായഃ |

അര്ജുന ഉവാച |

സംന്യാസം കര്മണാം കൃഷ്ണ പുനര്യോഗം ച ശംസസി |

യച്ഛ്രേയ ഏതയോരേകം തന്മേ ബ്രൂഹി സുനിശ്ചിതം  || 1 ||

ശ്രീഭഗവാനുവാച |

സംന്യാസഃ കര്മയോഗശ്ച നിഃശ്രേയസകരാവുഭൌ |

തയോസ്തു കര്മസംന്യാസാത്കര്മയോഗോ വിശിഷ്യതേ || 2 ||

ജ്ഞേയഃ സ നിത്യസംന്യാസീ യോ ന ദ്വേഷ്ടി ന കാംക്ഷതി |

നിര്ദ്വംദ്വോ ഹി മഹാബാഹോ സുഖം ബംധാത്പ്രമുച്യതേ || 3 ||

സാംഖ്യയോഗൌ പൃഥഗ്ബാലാഃ പ്രവദംതി ന പണ്ഡിതാഃ |

ഏകമപ്യാസ്ഥിതഃ സമ്യഗുഭയോര്വിംദതേ ഫലം  || 4 ||

യത്സാംഖ്യൈഃ പ്രാപ്യതേ സ്ഥാനം തദ്യോഗൈരപി ഗമ്യതേ |

ഏകം സാംഖ്യം ച യോഗം ച യഃ പശ്യതി സ പശ്യതി || 5 ||

സംന്യാസസ്തു മഹാബാഹോ ദുഃഖമാപ്തുമയോഗതഃ |

യോഗയുക്തോ മുനിര്ബ്രഹ്മ നചിരേണാധിഗച്ഛതി || 6 ||

യോഗയുക്തോ വിശുദ്ധാത്മാ വിജിതാത്മാ ജിതേംദ്രിയഃ |

സര്വഭൂതാത്മഭൂതാത്മാ കുര്വന്നപി ന ലിപ്യതേ || 7 ||

നൈവ കിംചിത്കരോമീതി യുക്തോ മന്യേത തത്ത്വവിത് |

പശ്യഞ്ശൃണ്വന്സ്പൃശംജിഘ്രന്നശ്നന്ഗച്ഛന്സ്വപഞ്ശ്വസൻ  || 8 ||

പ്രലപന്വിസൃജന്ഗൃഹ്ണന്നുന്മിഷന്നിമിഷന്നപി |

ഇംദ്രിയാണീംദ്രിയാര്ഥേഷു വര്തംത ഇതി ധാരയൻ  || 9 ||

ബ്രഹ്മണ്യാധായ കര്മാണി സംഗം ത്യക്ത്വാ കരോതി യഃ |

ലിപ്യതേ ന സ പാപേന പദ്മപത്രമിവാംഭസാ || 10 ||

കായേന മനസാ ബുദ്ധ്യാ കേവലൈരിംദ്രിയൈരപി |

യോഗിനഃ കര്മ കുര്വംതി സംഗം ത്യക്ത്വാത്മശുദ്ധയേ || 11 ||

യുക്തഃ കര്മഫലം ത്യക്ത്വാ ശാംതിമാപ്നോതി നൈഷ്ഠികീം  |

അയുക്തഃ കാമകാരേണ ഫലേ സക്തോ നിബധ്യതേ || 12 ||

സര്വകര്മാണി മനസാ സംന്യസ്യാസ്തേ സുഖം വശീ |

നവദ്വാരേ പുരേ ദേഹീ നൈവ കുര്വന്ന കാരയന് || 13 ||

ന കര്തൃത്വം ന കര്മാണി ലോകസ്യ സൃജതി പ്രഭുഃ |

ന കര്മഫലസംയോഗം സ്വഭാവസ്തു പ്രവര്തതേ || 14 ||

നാദത്തേ കസ്യചിത്പാപം ന ചൈവ സുകൃതം വിഭുഃ |

അജ്ഞാനേനാവൃതം ജ്ഞാനം തേന മുഹ്യംതി ജംതവഃ || 15 ||

ജ്ഞാനേന തു തദജ്ഞാനം യേഷാം നാശിതമാത്മനഃ |

തേഷാമാദിത്യവജ്ജ്ഞാനം പ്രകാശയതി തത്പരം   || 16 ||

തദ്ബുദ്ധയസ്തദാത്മാനസ്തന്നിഷ്ഠാസ്തത്പരായണാഃ |

ഗച്ഛംത്യപുനരാവൃത്തിം ജ്ഞാനനിര്ധൂതകല്മഷാഃ || 17 ||

വിദ്യാവിനയസംപന്നേ ബ്രാഹ്മണേ ഗവി ഹസ്തിനി |

ശുനി ചൈവ ശ്വപാകേ ച പംഡിതാഃ സമദര്ശിനഃ || 18 ||

ഇഹൈവ തൈര്ജിതഃ സര്ഗോ യേഷാം സാമ്യേ സ്ഥിതം മനഃ |

നിര്ദോഷം ഹി സമം ബ്രഹ്മ തസ്മാദ്ബ്രഹ്മണി തേ സ്ഥിതാഃ || 19 ||

ന പ്രഹൃഷ്യേത്പ്രിയം പ്രാപ്യ നോദ്വിജേത്പ്രാപ്യ ചാപ്രിയം  |

സ്ഥിരബുദ്ധിരസംമൂഢോ ബ്രഹ്മവിദ്ബ്രഹ്മണി സ്ഥിതഃ || 20 ||

ബാഹ്യസ്പര്ശേഷ്വസക്താത്മാ വിംദത്യാത്മനി യത്സുഖം  |

സ ബ്രഹ്മയോഗയുക്താത്മാ സുഖമക്ഷയമശ്നുതേ || 21 ||

യേ ഹി സംസ്പര്ശജാ ഭോഗാ ദുഃഖയോനയ ഏവ തേ |

ആദ്യംതവംതഃ കൌംതേയ ന തേഷു രമതേ ബുധഃ || 22 ||

ശക്നോതീഹൈവ യഃ സോഢും പ്രാക്ശരീരവിമോക്ഷണാത് |

കാമക്രോധോദ്ഭവം വേഗം സ യുക്തഃ സ സുഖീ നരഃ || 23 ||

യോഽംതഃസുഖോഽംതരാരാമസ്തഥാംതര്ജ്യോതിരേവ യഃ |

സ യോഗീ ബ്രഹ്മനിര്വാണം ബ്രഹ്മഭൂതോഽധിഗച്ഛതി || 24 ||

ലഭംതേ ബ്രഹ്മനിര്വാണമൃഷയഃ ക്ഷീണകല്മഷാഃ |

ഛിന്നദ്വൈധാ യതാത്മാനഃ സര്വഭൂതഹിതേ രതാഃ || 25 ||

കാമക്രോധവിയുക്താനാം യതീനാം യതചേതസാം  |

അഭിതോ ബ്രഹ്മനിര്വാണം വര്തതേ വിദിതാത്മനാം  || 26 ||

സ്പര്ശാന്കൃത്വാ ബഹിര്ബാഹ്യാംശ്ചക്ഷുശ്ചൈവാംതരേ ഭ്രുവോഃ |

പ്രാണാപാനൌ സമൌ കൃത്വാ നാസാഭ്യംതരചാരിണൌ || 27 ||

യതേംദ്രിയമനോബുദ്ധിര്മുനിര്മോക്ഷപരായണഃ |

വിഗതേച്ഛാഭയക്രോധോ യഃ സദാ മുക്ത ഏവ സഃ || 28 ||

ഭോക്താരം യജ്ഞതപസാം സര്വലോകമഹേശ്വരം  |

സുഹൃദം സര്വഭൂതാനാം ജ്ഞാത്വാ മാം ശാംതിമൃച്ഛതി || 29 ||

ഓം തത്സദിതി ശ്രീമദ്ഭഗവദ്ഗീതാസൂപനിഷത്സു ബ്രഹ്മവിദ്യായാം യോഗശാസ്ത്രേ ശ്രീകൃഷ്ണാര്ജുനസംവാദേ

കര്മസംന്യാസയോഗോ നാമ പംചമോഽധ്യായഃ 

                                                      ഹരിഃ ഓം